مادر و پدر گرامی سلام....
به خاطر توجه به موضوع فراگیری زبان فرزندتان به شما تبریک میگوییم. پیش از هر چیز، اولین توصیه ای که باید به آن عمل کنید این است که اگرچه سن فراگیری زبان به شیوه زبان مادری از بدو تولد است اما آموزش آگاهانه زبان به کودکان نباید تا قبل از هشت سالگی پیش بیاید! بنابراین اجرای این برنامه نباید برای کودک شما آگاهانه باشد. به عنوان مثال نباید به او بگویید که: "این کارتونها را برای تو پخش می کنیم تا زبان یاد بگیری" و حتی در مقابل او با دوستان و آشنایان هم نباید درباره این موضوع حرفی زده شود. کودک شما فقط باید به این کارتونها به دید سرگرمی نگاه کند و بس. اگر رفتار شما غیر از این باشد، نتیجه از دو حال خارج نخواهد بود: یا به طور طبیعی مثل هر کودک دیگری لجبازی و بی اعتنایی خواهد کرد یا حتی در صورت علاقه نشان دادن و همراهی کردن، این روند از حالت ناخودآگاه به صورت خودآگاه در آمده و بیشتر یک آموزش مستقیم خواهد بود تا فراگیری غیر مستقیم. همه تلاش ما باید این باشد که کودک مانند زبان مادری به صورت غیرمستقیم در معرض زبان جدید قرار گیرد و هر گونه آموزش، صحبت کردن به زبان موجود در کارتونها با کودک، یاد دادن الفبا، آزمون گرفتن، سوال پرسیدن از کودک و ترجمه کردن یا ترجمه پرسیدن اشتباه خواهد بود.
-برای دوزبانه شدن به روش دکتر امینی، کودک شما باید دست کم به مدت سه تا چهار سال، روزانه حدود سه ساعت در معرض کارتونهای طبقه بندی شده مناسب سن خود به زبان دوم باشد. فراموش نکنید که نباید کودک خود را در معرض هر کارتونی به زبان دوم قرار دهید بلکه این کارتونها باید استاندارد، طبقه بندی و مناسب سن فرزند شما بوده و در فواصل زمانی مشخص باید مجموعه های کارتونی جدیدی به تناسب رشد سنی و عقلی فرزندتان به مجموعه های قبلی او اضافه شود.
عدم جذابیت کارتونهای مناسب کودکان زیر دوسال:
اگر فرزند شما زیر دوسال سن دارد توجه داشته باشید که برنامه های استاندارد طراحی شده برای کودکان زیر دوسال به طرزی برنامه ریزی شده چندان جذاب طراحی نشده اند که کودکان را محو خود کنند! به دلیل ملاحظاتی که در مورد تلوزیون تماشاکردن کودکان زیر دوسال وجود دارد برنامه های مناسب این سن از تغییر نور، رنگ و صحنه آهسته تری برخوردار هستند بنابراین انتظار نداشته باشید که این برنامه ها بتوانند فرزند شما را به اندازه پیامهای بازرگانی جذب خود کنند! در این سن همین که روزی سه ساعت این کارتونها را در اطراف فرزندتان روشن کنید و صدای آنها به گوشش بخورد کافی است.
مخالفت یا بی اعتنایی کودکان بالای دو سال نسبت به کارتونها:
از آنجا که اغلب کودکان بالای دو سال ما بیشتر در معرض کارتونهایی به زبان فارسی بوده است، هیچ عجیب نخواهد بود اگر تا مدتی نسبت به کارتون زبان دوم که پخش میشود اعتراض کنند یا دست کم بی اعتنایی کرده و به اتاق خود رفته و مشغول کار خود شوند.
-در مورد نخست، یعنی در صورت اعتراض کودک نسبت به پخش کارتون، فوراً به حرف او گوش کنید و از هر گونه چانه زدن با او خودداری فرمایید و تلوزیون را خاموش کنید! فقط وانمود کنید و حتی به خودتان بقبولانید که این کارتونهای زبان اصلی برای سرگرمی همه اعضای خانواده است و هیچ هدف دیگری پشت آنها نیست! سرگرمی هم اجباری نیست و اگر اجباری شد دیگر سرگرمی نیست! توجه کنید که ما به هیچ عنوان نباید لجبازی کودک خود را تحریک کنیم، چون در این صورت نتیجه ای نخواهیم گرفت.
-برای عادت کردن هرچه بیشتر گوش کودک شما به زبان دوم، لحظه بیدار شدنش از خواب را غنیمت بشمارید، لحظه بیداری از خواب هنوز هوشیاری کامل به وجود نیامده است و حتی ذهن بزرگسالان در یک حالت خلسه و هیپنوتیزم قرار دارد که بهترین زمان برای دریافت و فراگیری غیر مستقیم و ناخودآگاه است. بنابراین نیم ساعت قبل از زمانی که تخمین می زنید کودکتان از خواب بیدار می شود کارتون زبان دوم را با صدای معمولی روشن کنید تا در لحظه بیداری و دقایق آغازین بیداری کودکتان که ناخودآگاهش در قوی ترین حد خود قرار دارد و در نتیجه کمترین مقاومت را خواهد داشت؛ آواهای این زبان به گوشش برخورد کند و مطمئن باشید که در این حالت نسبت به کارتونها دیرتر مقاومت می کند کارتون زبان دوم را با صدای معمولی روشن کرده و بعد از آن صبر کنید تا کودکتان خودش به طور طبیعی هر زمان که خواست از خواب بیدار شود.
-در صورت بی اعتنایی کودک، شما هم بی اعتنایی کنید و بگذارید تا زمانی که کودک اعتراض نکرده کارتون روشن بماند، چون حداقل صدای آن خواه و ناخواه به گوش کودک شما برخورد کرده و موجب تاثیر مثبت روی لهجه کودک میشود و گوشش را با زبان دوم آشنا میکند. گوش کودکان به مراتب قوی تر از گوش بزرگسالان است و اگر به فرض کودک شما نسبت به این کارتونها بی اعتنایی کرده و به اتاق خود برود و آنجا مشغول بازی با خود بشود و با خود بلند بلند هنگام بازی فارسی حرف بزند؛ بازهم بی اختیار بدون اینکه خودش بخواهد قسمتی از گوشش در حال جذب صدای کارتون هاست! دقت داشته باشید که به هیچ عنوان هیچ گاه صدای تلوزیون را بلندتر از آنچه که در خانه شما معمول است نکنید و همیشه این کارتونها با صدای معمولی در منزل شما روشن باشد حتی زمانی که کودکتان از تلوزیون دور است!
-باز هم تاکید می کنیم که اگر کودکتان نسبت به کارتونها اعتراض کرد بدون هیچ گونه بحثی کارتون را خاموش کنید و اصلاً از او نخواهید که تماشا کند اما می توانید یک بار دیگر چند ساعت بعد دوباره کارتون را مثلاً برای خودتان روشن کنید و ابداً سعی نکنید توجه او را نسبت به کارتون جلب کنید! در کل باید کاری کنید که فرزند شما هیچ اجباری برای دیدن این کارتونها احساس نکند و حتی نفهمد که شما دوست دارید او این کارتونها را ببیند! اگر غیر از این عمل کنید او لجباز خواهد شد و مطمئن باشید که این برنامه چندین و چند ساله شکست خواهد خورد!
- درصورتی که کودک شما به مهد می رود مجبور خواهید بود بعد از روشن کردن کارتونها کودک خود را بیدار کرده و او را آماده بردن به مهد کنید تا به طور ناخودآگاه با صدا و تصویر برخورد کند. اگر به مرور علاقه کودک شما تا حدی زیاد شد که در صورت روشن بودن کارتون هنگام صبح حاضر به خروج از منزل نبود، از آن پس، فایل صوتی را جایگزین کارتون در هنگام بیداری کنید. در راه اگر از اتومبیل شخصی استفاده میکنید تا کودک را به مهد برسانید، از فایلهای صوتی شاد کودکانه استفاده کنید و در راه برگشتن از مهد کودک هم به همین ترتیب عمل کنید.
-برای سه ماهه نخستی که کودک خود را در معرض کارتونهای طبقه بندی شده مناسب سنش قرار می دهید ما به همین راضی هستیم که حتی اگر فرزندتان نسبت به این کارتونها بی اعتنایی کرد و یک بار هم رویش را به سمت تلوزیون برنگرداند؛ بتوانید روزی سه ساعت این کارتونها را اطرافش بدون هیچ گونه اجبار و اصراری روشن کنید تا گاهی صدای این کارتونها به گوشش بخورد!
-برای سه ماهه دومی که کارتونها را در منزل پخش می کنید ما به همین راضی هستیم که فرزندتان دست کم نیم ساعت الی چهل و پنج دقیقه از این سه ساعت را به تماشای کارتونها بنشیند.
-از سه ماهه سوم تا پایان این دوران چند ساله که کارتونها را در منزل پخش می کنید ما به همین راضی هستیم که فرزندتان روزانه دست کم یک الی یک و نیم ساعت از این سه ساعت را با میل و علاقه به تماشای کارتونها بنشیند.
به چه ترتیبی کارتونها را اطراف فرزندمان پخش کنیم؟
برخی از والدین از ما می پرسند که این چند مجموعه کارتونی را که تهیه کرده ایم را باید به چه ترتیبی برای فرزندمان بگذاریم؟
پاسخ واقعی به این سوال این است که گذاشتن این کارتونها ترتیب خاصی ندارد. شما باید همه مجموعه ها را به صورت متنوع و یکی پس از دیگری برای فرزندتان پخش کنید
تا چه زمانی فرزندمان این کارتونها را ببیند؟
همانطور که گفته شد؛ برای اینکه شما مطمئن شوید فرزندتان دوزبانه شده است می بایست به مدت سه تا چهار سال، هر روز حدود سه ساعت در معرض کارتونهای طبقه بندی شده مناسب سن خود به زبان دوم باشد.
شبکه های کودک فارسی و کارتونهای خارجی دوبله شده به زبان فارسی
کارتونهای خارجی دوبله فارسی راهزن دوزبانه شدن فرزندان ما هستند و می توانند جلوی دوزبانه شدن ایشان را بگیرند چون وقتی کودکان به کارتونهای دوبله شده به زبان خود عادت کردند دیگر حوصله تماشای کارتون به زبانی که نمی فهمند را ندارند.
توجه فرمایید که ما مخالف تماشای برنامه های کودک ساخت ایران به زبان فارسی نیستیم و دیدن برنامه های زیبایی چون مدرسه موشها، زی زی گولو، خونه مادر بزرگه، عمو پورنگ و ... را به بچه های دوزبانه خود توصیه می کنیم و حتی دیدن این برنامه ها را برای تقویت زبان فارسی کودکان غیر فارسی زبان ایران واجب می دانیم اما دیدن کارتونهای خارجی دوبله فارسی مانع روند دوزبانه شدن فرزندان ما خواهد شد.
-اگر کودک شما از گذشته تماشاگر پر و پا قرص کارتونهای خارجی دوبله به فارسی است شما نباید تماشای این کارتونها را برایش ممنوع کنید چون مسلما باعث لج باز شدن و مقاومت منفی او خواهید شد بلکه باید با سیاست خاص خود و تکنیک کارتون گذاشتن قبل از بیدار شدن و در ظاهر بی تفاوت جلوه دادن خود کاری کنید که کارتونهای زبان دوم هم نه در عرض یکی دو ماه بلکه پس از صرف ماهها صبوری و پشتکار شما محبوب فرزندتان شوند.
روند دوزبانه شدن کودکان در روش دکتر امینی
مسلما اگر با شروع این روش فرزندتان را با کودک هم سن و سالش که به کلاس زبان می رود مقایسه کنید احساس سرخوردگی به شما دست خواهد داد چون در کلاس زبان خیلی سریع جمله های و کلمه های کاربردی را از طریق ترجمه به کودکان یاد می دهند اما این کار در بلند مدت یک آموزش بسیار سطحی خواهد بود و آموزش زبان به کودک با پرورش کودک دوزبانه تفاوت دارد!
در روش ما کودکان ممکن است پس از چند ماه در معرض بودن تازه به تقلید آواهای زبان دوم و به اصطلاح به بلغور کردن الفاظی شبیه به الفاظ زبانی که چند ماه است کارتون آن را می بینند دست بزنند! این اتفاق ممکن است برای شما مایوس کننده به نظر برسد اما باید به والدین کودکی که چنین می کند تبریک گفت چون دارد درست مانند یک نوزاد مسیر فراگیری زبان دوم را به شیوه زبان مادری طی می کند! بنابراین باید انتظار داشت که چند ماه بعد تازه کلماتی را به زبان بیاورد که چه بسا مفهوم آنها را نمی داند و بعد به مرور احساس می کنید که انگار مفهوم برخی از کلماتی که می گوید را می فهمد و پس از این کار به جمله ساختن صحیح و غلط در خلوت خود در هنگام بازی کردن با اسباب بازی هایش روی بیاورد. بچه ها تخیلی بسیار بسیار قوی دارند و در خلوت خود با دوستان خیالی خود که عموما آنها را از میان شخصیت های کارتونی انتخاب می کنند حرف می زنند بنابراین برای حریم خصوصی فرزندتان احترام قائل شوید و بگذارید اوقاتی را بی دغدغه با خودش سرگرم بازی باشد.
-اگر فرزندتان کلمه ای چه صحیح و چه غلط به زبان آورد حق تشویق کردن یا تصحیح کردن او را ندارد! اجازه بدهید که در معرض زبان کارتونها باشد خودش به مرور اشتباههایش را تصحیح خواهد کرد.
-تشویق هم باعث اگاهی فرزندتان از روند یادگیری زبانش و پاداش خواهی او می شود و سد راه دو زبانگی او خواهد شد.
بنابراین کلید موفقیت در این مسیر تنها پشتکار است و صبر و تنها والدین صبور و با پشتکار.
